Vrijheid

Afgelopen week vierden we op 5 mei bevrijdingsdag. We staan stil bij het belang van vrijheid, we vieren dat we vrijheid kennen. Vrijheid van meningsuiting, vrijheid in gaan en staan waar we willen en vrijheid in keuzes. Voor ons is vrijheid belangrijk en gelukkig ook vanzelfsprekend.

Kijken we naar onze dieren dan heeft vrijheid opeens een heel andere invulling. Hoe goed we ook voor onze dieren zorgen, hoeveel ruimte we ze ook geven, echt ‘vrij’ zijn ze nooit. Alleen al het feit dat ze bij ons leven maakt dat ze onvrij zijn. Ze moeten zich houden aan de kaders die wij bepalen. Of dit nu hun leefomgeving betreft of gedrag wat we wel of niet van hen willen zien, wij bepalen hun wereld.

In het beste geval bieden we onze dieren hele ruime kaders, waarbinnen zij een grote mate van vrijheid ervaren. We geven hen keuzes en respecteren die ook zo goed mogelijk. Maar het is een gegeven dat we ze nooit échte vrijheid kunnen geven, simpelweg omdat zij dan vrij zullen zijn in onze maatschappij; dat vraagt van hen overlevingsvaardigheden waarover zij niet beschikken en onze maatschappij is niet meer ingericht op vrij levende huisdieren.

Omdat we dieren in en om huis houden, hebben we ook de grote verantwoordelijkheid om hen een zo goed mogelijk leven te bieden. Goed voedsel, een passende leefomgeving en veiligheid. Voor mij hoort daar het bewust omgaan met de verwachtingen die wij van onze maatjes hebben ook bij.

Hoe we hun leven vormgeven en de mate van interactie die we vragen zou enerzijds bepaald moeten worden door soort-specifieke behoeftes, en anderzijds door hun individuele wensen. Als een dier veel contact, aandacht en aanraking wil, zal hij dat moeten krijgen. Een dier dat dit allemaal liever niet wil, zal gerespecteerd moeten worden. Het gehoor geven aan hun voorkeuren geeft hen in ieder geval vrijheid in keuzes.

Ook binnen Hersenwerk is vrijheid van groot belang. Bij het aanbieden van materialen is het aan het dier of hij wel of niet ingaat op de uitnodiging. Het vervolgens volgen van wat het dier aangeeft is één van de belangrijkste pijlers van de visie van Hersenwerk voor dieren. Het dier bepaalt óf het wil Hersenwerken, met wát en op welke manier.

Dat houdt in dat we ook een ‘nee’ kunnen verwachten en die dan vervolgens uiteraard respecteren. Het mooie is dat het respecteren van een afwijzing of weigering veel vrijheid geeft. Het dier voelt zich erkend, gezien en gehoord. Vanuit die ruimte ontstaat een nieuwe manier van interactie gebaseerd op wederzijds vertrouwen.

Dat vertrouwen is weer een krachtige basis om ruime kaders aan te bieden. Je weet tenslotte wat je aan elkaar hebt. Je kent elkaars grenzen en wensen. Als we constant alert zijn op wat onze dieren nodig hebben en hen daarin zo goed mogelijk faciliteren, creëren we ook voor hen de beleving van leven in vrijheid.

Kater Karel kiest zijn moment

Kater Karel was een buitenkat in hart en nieren. Hij was altijd op pad, kwam thuis op zijn moment en wilde dan ook graag per direct eten en knuffels.
Voor spelen had hij geen tijd en Hersenwerk… mwah dat was vooral gedoe, vond hij.

Toch probeerde ik hem te verleiden tot samen Hersenwerken. Ik had op een bepaald moment materialen klaargelegd en lekkere brokjes erbij gepakt. Het was mooi om te zien dat hij een soort van beleefd in de buurt bleef en vriendelijk naar mij knipoogde, maar niet reageerde op mijn uitnodiging. Daar stond ik dan met al mijn goede bedoelingen!

Toen ik besloot te stoppen en me omdraaide, zag ik hem bewegen uit mijn ooghoek. Jawel! Daar ging Kater Karel! Hij besnuffelde het materiaal, pakte een brokje en ging toen als een ervaren Hersenwerker aan de slag. Kater Karel wilde duidelijk regie houden en Hersenwerken op zijn eigen moment!

Marleen van Baal, eigenaar Hersenwerk voor dieren

5 tips voor vrijheid door verrijking

• Verstop brokjes op verschillende plekken in huis, zodat het hele huis interessant wordt om op struintocht te gaan.
• Breng nieuwe geuren in huis met bloemen of planten. Wel opletten dat planten niet giftig voor katten zijn, mocht je kat graag aan planten knagen.
• Maak af en toe eens een nieuwe, hoge verstop- of slaapplek in huis. Katten wisselen graag slaapplaatsen af in hun woonomgeving.
• Wanneer je thuis komt met een tas vol boodschappen, laat je kat deze dan inspecteren.
• Verpakkingsmateriaal van nieuwe aankopen zijn vaak erg interessant voor katten. Nieuwe geuren, structuren, plek om in te kruipen, oftewel ontdekkingen te doen.

Uitgelicht: Nee is ook een keuze!

Om maar met de deur in huis te vallen: als het gaat om dierwelzijn is ‘nee mogen zeggen’  misschien wel de belangrijkste keuze. Want als deze keuze niet gehonoreerd wordt, kan het gevoel van welbevinden en welzijn bij het dier behoorlijk in het geding komen.

Waarom zegt het dier ‘nee!’?
Net als bij mensen kunnen er talloze redenen zijn. Het kan zijn omdat hetgeen je van hem vraagt te veel is. Je dier ziet door de bomen het bos niet meer en blokkeert. Het kan dan helpen om je vraag in kleinere stappen op te delen waardoor de situatie overzichtelijker wordt.

Een dier kan ook ‘nee!’ zeggen omdat het gevraagde hem in een situatie brengt die hij niet prettig vindt: een trailer, een natte ondergrond, in de buurt van iets of iemand die hij spannend vindt. Kijk dan of je de situatie kunt veranderen.

‘Nee!’ zeggen kan ook een manier zijn om aan te geven dat hij niet lekker in zijn lijf (of hoofd) zit, dat doorgaan ongemak of zelfs pijn veroorzaakt. De weigering is dan een belangrijke aanwijzing voor met name fysieke problemen.

In Hersenwerk werk je nauw samen en leer je letten op details in jullie communicatie. Hierdoor wordt het steeds makkelijker om te herkennen dat je dier ‘nee!’ zegt en krijg je ook steeds beter inzicht in het waarom.

Heel Holland Hersenwerkt

Voorbereiding:

• 3 handdoeken (in rood, wit en blauw)
• Lekkere voertjes

 

Stap 1: Leg de doekjes opgerold naast elkaar en strooi wat brokjes rondom de doekjes

Stap 2: Plaats wat voertjes goed zichtbaar op de doekjes

Stap 3: Verstop brokjes in de ruimte tussen de doekjes

Stap 4: Haal de uiteinden van de doekjes iets uit elkaar en leg daar voertjes tussen

Stap 5: Plaats een aantal brokjes onder het uiteinde van de opgerolde doek

Stap 6: Voor de ervaren Hersenwerker: Verstop wat voertjes in de opgerolde doek en laat je kat de doek afrollen om bij de voertjes te komen.

 

Veel plezier met Hersenwerk!

Namens het hele team van Hersenwerk voor dieren,

Marleen van Baal

 

Inge Masolijn – Hondenschool Masolijn
Saskia Blok – TTouch4animals
Marloes ter Morsche – Kwispelidee
Marieke Smit – Hondenschool Robbedoes, docent Hersenwerk voor dieren
Femke Verbeek – Verbeek organisatie & coaching – VA MVB InZicht
Marleen van Baal – Hersenwerk voor Dieren

 

Meer weten over Hersenwerk voor katten?
Met “Leer Hersenwerken met je kat in 7 stappen!” leg je een stevige basis voor een kattenleven lang samen met plezier Hersenwerken”.

Heb je naast katten ook een hond?
Kijk ook eens in onze webshop voor leuke accessoires en kleding gebaseerd op de negen Hersenwerktypes.
Of kijk naar het Boek Hersenwerk voor honden, zoveel meer dan een spelletje!